28 augustus 2016

Astyanax mexicanus: To See or Not to See?





Blinde holenvissen worden geboren met ogen, maar hier hebben zij niets aan. Het is in de grotten waar zij leven zo donker, dat hun ogen snel verdwijnen.

Foto's gemaakt op de tentoonstelling 2016 van Pristella, aquarium van Keulemans Johan.

To See or Not to See: Evolution of Eye Degeneration in Mexican Blind Cavefish

27 augustus 2016

Eitjes Pterophyllum-sp.-peru-altum


23 augustus 2016

Fauna en flora floreren in Vlaamse beken

Dankzij jarenlange investeringen in waterzuivering, beekherstel en natuurgebieden bruisen veel Vlaamse beken opnieuw van het leven. Dat blijkt uit een rapport van Natuurpunt. Vooral Antwerpen en Limburg scoren goed. Oost- en West-Vlaanderen hinken achterop.
Hoe is het gesteld met het leven in de Vlaamse beken? Op die vraag probeert Natuurpunt een antwoord te geven in het rapport "Levende beken", dat vandaag is verschenen. De vzw verzamelde hiervoor bestaande gegevens afkomstig van de Vlaamse Milieumaatschappij, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek en de vrijwilligerswebsite waarnemingen.be.
Het blijkt (relatief) goed te gaan met het leven in onze beken en dan vooral in de Antwerpse en Limburgse Kempen. De top drie van beken met het meeste leven bestaat uit de Kleine Nete, gevolgd door de Abeek en de Aa. De Rode Loop scoort dan weer het beste wat het visbestand betreft. Ook die beek stroomt door de Kempen.

Zorgenkindjes

Opvallend: Vlaams-Brabant en Oost- en West-Vlaanderen scoren minder goed. Deze provincies staan elk met slechts 1 beek in de top 15: de Kalkense Vaart (13), de IJzer (14) en de IJse (15).
"Het Leiebekken in West-Vlaanderen en de Vlaamse Ardennen in Oost-Vlaanderen zijn al jaren zorgenkindjes", vertelt Hendrik Moeremans van Natuurpunt aan deredactie.be. "Het Leiebekken is historisch een gebied met veel landbouw en industrie. Veel afvalstoffen stromen er recht naar de beken. Daarnaast speelt ook hier het algemene Vlaamse probleem van een sterk verspreide bewoning en een lage rioleringsgraad. Veel gezinnen lozen hun afvalwater nog steeds rechtstreeks in beken."
"De beken die goed scoren in Antwerpen en Limburg liggen niet toevallig in natuurgebieden. De natuurlijke buffer en de natuurlijke zuivering zijn daar veel groter. Daarnaast bevat het water in deze provincies meer ijzer, wat eveneens een zuiverende werking heeft. In Antwerpen en Limburg is men bovendien al in de jaren 70 gestart met waterzuivering."

Riolering

Hoewel de Vlaamse beken meer leven bevatten, blijft de waterkwaliteit ondermaats. Volgens de Europese Kaderrichtlijn Water moest al het oppervlakte- en grondwater tegen 2015 van goede kwaliteit zijn. Die deadline heeft Vlaanderen niet gehaald, zegt Natuurpunt.
Om de waterkwaliteit op te krikken, moet de landbouw minder meststoffen en pesticiden gebruiken. Voorts moeten de waterwegen hun natuurlijke loop terugkrijgen. Toch hamert Moeremans vooral op het belang van meer en betere riolering. "Dat kost helaas veel geld en het is weinig populair bij de bevolking want het zit onder de grond en mensen zien het niet." Toch ligt volgens Natuurpunt hierin de sleutel om nog beter te doen.
het volledige rapport

19 augustus 2016

Limburgs spinnetje vangt pad die 200 keer zwaarder is


© Hugo Vanherck.
Op een kampeerboerderij in het Limburgse Opitter heeft Hugo Vanherck uit Lo-Reninge een bijzondere foto kunnen maken. "Ik zag een gewone pad die gevangen zat in het web van een broeikasspin. Als trouw lid van Natuurpunt verwittigde ik meteen waarnemingen.be", zegt Vanherck.
Spinnenexpert Koen Van Keer van Natuurpunt en de spinnenwerkgroep Arabel bevestigt dat dit een uitzonderlijk tafereel is. 
© Hugo Vanherck.
"De spin is tweehonderd keer lichter dan de pad maar slaagde er toch in om het dier omhoog te tillen en daarna leeg te zuigen. Dat komt onder meer door haar bijzonder galgweb en uiteraard ook door de kracht van het spinnetje zelf." (GUS)

12 augustus 2016

Biologen staan versteld: 392 jaar oude haai gevonden

Dat de Groenlandse haai bijzonder oud kan worden, was al bekend. Maar Deense wetenschappers hebben nu ontdekt hoe oud. Een van de haaien is waarschijnlijk 392 jaar oud, en mogelijk zelfs 512 jaar.
Deze Groenlandse haai is 392 jaar oud. © ap.


Als de haai inderdaad 392 jaar oud is, moet hij rond 1624 zijn geboren. In dat jaar vestigden de eerste Nederlandse kolonisten zich in Amerika. Een jaar later bouwden ze Fort Amsterdam, wat nu de stad New York is. De onderzoekers bestudeerden in totaal 28 Groenlandse haaien. Ze ontdekten ook dat vrouwtjes pas geslachtsrijp worden als ze 134 jaar oud zijn.
Een Groenlandse haai groeit heel langzaam, ongeveer een centimeter per jaar. Toch kunnen ze meer dan vijf meter lang worden. Daardoor was al duidelijk dat ze bijzonder oud moeten worden.
De haaien leven vooral bij Groenland en IJsland. Daar is het vlees een delicatesse, kaestur hákarl genaamd. Het vlees is pas eetbaar als het maanden onder de grond heeft gefermenteerd. Daardoor krijgt het een penetrante geur, vergelijkbaar met ammonia.

Als de hoge leeftijd klopt, zijn Groenlandse haaien de oudste gewervelde dieren ter wereld. Dat zijn nu de Groenlandse walvissen, die 211 kunnen worden.



9 augustus 2016

De waterhyacint (Eichhornia crassipes). Op de Europese zwarte lijst (sic)


Eichhornia crassipes (Foto: Swa Vleminckx)De waterhyacint (Eichhornia crassipes). Het is maar één van de 37 dieren en planten die op de Europese zwarte lijst van invasieve exoten staan. Sinds 3 augustus mag deze waterplant niet langer gehouden, gekweekt, verkocht of getransporteerd worden.

Overgangsperiode


De maatregelen zijn sinds 3 augustus van kracht, maar er geldt een overgangsperiode. Om de commerciële impact te beperken, kunnen handelaars hun voorraden nog tot volgend jaar verkopen. 
Dit is trouwens nog maar het begin, want er wordt verwacht dat de lijst de komende tijd nog zal uitbreiden.