Tentoonstelling PRISTELLA

’s Werelds grootste kikker bouwt zelf vijvertjes om zijn jongen te beschermen

De goliathkikker heeft zijn naam niet gestolen: hij weegt iets meer dan drie kilogram, is groter dan een mensenvoet en daarmee de grootste kikkersoort ter wereld. Over het voortplantingsproces van de bijzondere kikker is weinig geweten, al licht een recent onderzoek gepubliceerd in het blad Journal of Natural History, een tipje van de sluier. Daaruit blijkt dat de grote kikkers zelf vijvertjes bouwen om hun jongen te beschermen.

Terwijl sommige kikkers slechts een duimbreed groot worden, is de goliathkikker er eentje om U tegen te zeggen. Ze staan bekend om hun indrukwekkende gestalte, kunnen tot 3,3 kilogram wegen en 34 centimeter lang worden, dat is zonder hun poten te strekken, maar over het voortplantingsgedrag van de kikkers is vrij weinig geweten.

Het recente onderzoek van Mark-Oliver Rödel en collega’s brengt daar verandering in. De onderzoekers concluderen dat de goliathkikkers bijzonder goede ouders zijn. Door zelf poeltjes of vijvers te bouwen vlakbij de oever van een rivier, geeft de kikkersoort het nageslacht een grotere kans op overleven. “Het afzetten van hun eitjes in de rivier zou vrijwel zeker leiden tot de dood van het nageslacht”, legt onderzoeker Rödel uit aan de wetenschappelijke nieuwssite Scientas.nl. In de rivier leven namelijk tal van vissen die verlekkerd zijn op de eitjes én kikkervisjes.

Vijvers bouwen

Maar hoe gaan de kikkers dan precies te werk? Om die vraag te beantwoorden, wandelden de onderzoekers langs de oevers van de Mpoula-rivier in Kameroen en Equatoriaal-Guinea. En daar ontdekten ze dat duizend(en) eitjes en kikkervisjes in zelfgemaakte vijvertjes lagen. Die vijvertjes werden gebouwd met stenen, bladeren en takken; met al het materiaal dat rondom de rivier te vinden is maken de kikkers een dam. De stenen die daarvoor gebruikt worden, kunnen trouwens wel tot twee kilogram wegen.

Zo bakenen de kikkers hun nestje slim af. Dat bewaken ze vervolgens alsof hun leven ervan afhangt. Met behulp van camera’s ontdekten de onderzoekers dat de kikkers de zelfgemaakte vijvers afwisselend bewaken, dag én nacht.

 Journal of Natural History Met behulp van camera’s ontdekten de onderzoekers dat de kikkers de zelfgemaakte vijvers afwisselend bewaken, dag én nacht.

Bedreigd

Ondanks alle inspanningen van de bijzondere kikker – die trouwens niet alleen insecten, maar ook knaagdieren, vogels en slangen lust – is het amfibie toch met uitsterven bedreigd. Dat is voornamelijk aan de jacht te wijten. Omdat de kikker zo groot is, is hij een populaire voedselbron voor de mens. “Het grootste probleem waar de soort vandaag de dag mee te maken heeft, is dat het vlees ervan zeer gewaardeerd wordt en lokale jagers veel bestellingen krijgen voor trouwfeesten en andere belangrijke ceremoniën waar gasten verwachten dat er vlees van de goliathkikkers wordt geserveerd”, aldus Rödel.