De Micrelaps muelleri, een giftige slang uit het Midden-Oosten, behoort tot de nieuwe slangenfamilie. © AfricaMuseum
Wetenschappers
onder leiding van de Universiteit van Helsinki hebben bij het hertekenen van
een stamboom van een groep slangen een nieuwe slangenfamilie ontdekt. Aan het
onderzoek werkten biologen van het Africa Museum in Tervuren en het Koninklijk
Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen mee, zoals Jonathan Brecko. De
ontdekking van een nieuwe familie gewervelde dieren gebeurt slechts zelden,
onderstreept die laatste.
Het
internationale onderzoeksteam nam de Elapoidea onder de loep, een superfamilie
die verschillende slangenfamilies omvat. Meer dan 700 slangensoorten over de
hele wereld behoren daartoe. De slangengroep is een klassiek voorbeeld van wat
‘evolutionaire radiatie’ wordt genoemd. Bij dat fenomeen ontstaat een groot
aantal soorten op korte tijd, wat het moeilijk maakt om de stamboom te
reconstrueren.
De onderzoekers
zijn er nu echter in geslaagd de stamboom van de slangengroep te hertekenen
door meer dan 4.600 genen te analyseren. Ze gebruikten daarvoor
collectie-exemplaren van de Belgische instellingen. Het Africa Museum bewaart
ongeveer 17.000 slangen. Het Instituut voor Natuurwetenschappen beschikt over
ongeveer 20.000 exemplaren. “Die collectie-exemplaren, waarvan sommige meer dan
honderd jaar geleden zijn verzameld, blijven ons antwoorden opleveren”, aldus
Brecko.
Scanners
De onderzoekers
zetten ook scanners van het Koninklijk Belgisch Instituut voor
Natuurwetenschappen in om de morfologische kenmerken tussen individuele dieren
te vergelijken. Binnen de Elapoidea ontdekten ze een nieuwe slangenfamilie: de
Micrelapidae, met vier slangensoorten die voorkomen in Oost-Afrika,
Noordoost-Afrika en het Nabije Oosten.
De studie is
gepubliceerd in het vakblad ‘Molecular Phylogenetics and Evolution’.
