Algen invaderen amfibiecellen

Algae in the salamanders' cells could be providing them with photosynthetic products, including oxygen.John Cancalosi/naturepl.com

Volgens wetenschappers van de Dalhouse Universiteit in Halifax, Canada zouden groene algen zich ontwikkelen in de legsels van de Noord-Amerikaanse Gevlekte Molsalamander (Ambystoma maculatum). Gevlekte Molsalamanders hebben een verborgen levenswijze en komen pas bij schemering te voorschijn om op insecten en wormen te jagen.

Hun doorzichtige eieren zetten ze af in ondiepe waterpartijen maar die worden vrij snel groen als gevolg van de zich ontwikkelende algencellen. Tijdens hun eerste levensfasen leven de  embryo's van de Gevlekte Molsalamanders in symbiose (mutualisme) met de alg (Oophila ambystomatis). De alg profiteert van de stikstofrijke afvalstoffen van het embryo maar produceert op haar beurt zuurstof voor het embryo. Dit zou de eerste waarneming zijn van een mutualisme tussen een plant en een vertebraat.

tekst: Robert Jooris (Hyla)
Bericht uitgegeven door Hyla, amfibieën- en reptielenwerkgroep van Natuurpunt op donderdag 7 juli 2011





Spotted salamander embryos have an unexpectedly close relationship with a single-celled alga.TED LEVIN/photolibrary.com

Eerste vondst Roodknie-dikpootspringspin voor België

Bericht uitgegeven door Arabel op donderdag 21 juli 2011

De nieuwe media zorgen naast veel spam ook voor interessante ontdekkingen. De eerste vondst van de Roodknie-dikpootspringspin in België kwam aan het licht via een ongewervelden-forum. De Roodknie-dikpootspringspin (Sibianor larae) werd pas tien jaar geleden wetenschappelijk beschreven.
De gekende verspreiding luidde toen dat de soort voorkwam in de gematigde zones van het Euro-Siberisch gebied (van Scandinavië over het Midden-Oeralgebergte naar het oosten). Ondertussen wordt duidelijk dat deze spin ook meer naar het westen en zuiden verspreid is.

Mannetje Roodknie-dikpootspringspin (foto: Pierre Oger, ARABEL-beeldbank)

De ontdekking van de soort voor ons land is één van de eerste die we te danken hebben aan de 'nieuwe media'. Een foto van de spin werd gepost op een ongewervelden-forum en kwam op die manier onder de aandacht van arachnologen die het forum bezochten. Er werd door de spinnenkundigen van ARABEL gevraagd om een exemplaar te bezorgen voor positieve determinatie via studie van de geslachtsorganen. Dat is immers de meest gebruikte methode om spinnen betrouwbaar op naam te brengen.
Na controle bleek het om een nieuwe soort voor onze fauna te gaan.
De Roodknie-dikpootspringspin lijkt erg op de Dikpootspringspin (Sibianor aurocinctus) en ondertussen bleek ook al dat een aantal van de vroeger verzamelde exemplaren van die Dikpoot eigenlijk Roodkniedikpoten zijn. Verder nazicht van Dikpoten in de Belgische spinnencollecties zal ons een beter zicht geven op de eigenlijke verspreiding in ons land. Het lijkt er alleszins op dat het een soort is die zich graag ophoudt op warme plekjes in heidegebied.
Springspinnen weven geen web, maar gaan actief op zoek naar prooi, besluipen die en maken op het juiste moment een -soms spectaculaire- sprong waarbij ze de prooi direct met de gifkaken vastgrijpen. Wanneer het om een grote prooi gaat, kan het gebeuren dat de spin nog even meereist of -vliegt vooraleer het slachtoffer aan het geïnjecteerde gif bezwijkt. Springspinnen hebben goede ogen. Bij spinnen betekent dat, dat ze een scherp zicht hebben tot op ongeveer 20 centimeter.
Tekst: Koen Van Keer, Belgische arachnologische vereniging ARABEL
Foto: Pierre Oger, ARABEL-beeldbank

Animalia [regnum]

Dieren

• Arthropoda [phylum]
  
  Geleedpotigen
  • Arachnida [classis]
    
    Spinachtigen
    • Araneae [ordo]
      
      Spinnen
      • Salticidae [familia]
        
        • Sibianor [genus]
          
          • Sibianor aurocinctus (Ohlert, 1865) [species]
            
            Dikpootspringspin

Sommige wandelende takken leven miljoen jaar seksloos

Sommige wandelende takken zijn een miljoen jaar oud. Ze hebben zich tijdens die periode uitsluitend aseksueel voortgeplant. Dat hebben Canadese wetenschappers vastgesteld. Aseksuele reproductie in de dierenwereld is niet ongewoon, maar wordt meestal in verband gebracht met het snelle uitsterven van de soort.

Het gaat om wandelende takken van het geslacht Timema, meer bepaald de variëteiten Timema tahoe en Timema genevievae. Deze beide soorten zijn al ongeveer 1 miljoen jaar telkens 100 procent identiek. Het gaat bij deze Timema om een enkel in de vrouwelijke vorm bestaande wandelende takken.

Oneindige klonen

Het was bekend dat sommige Timema-variëteiten zich aseksueel voortplanten, de wijfjes produceren eitjes die zonder bevruchting - er bestaat geen mannelijk dier - genetische klonen voortbrengen. De diertjes leven aan de Westkust van de Verenigde Staten. De ouderdom van de identieke exemplaren werd bepaald door huidig DNA te vergelijken met ouder materiaal.

"Ons onderzoek levert bijkomend bewijs dat aseksuele voortplanting niet altijd hoeft te eindigen in de snelle uitsterving van een soort", aldus Tanja Schwander van de Simon Fraser University voor de BBC. De ontdekking helpt de wetenschap mogelijk aan een beter inzicht in de mogelijkheden van leven zonder seks.

Voordelen van aseksueel

Door beide reproductie-modi bij wandelende takken te bestuderen hoopt de wetenschap meer te weten te komen over voortplanting in het algemeen. Aseksuele voortplanting heeft zijn voordelen, ondermeer een snelle groei van de populatie. Maar het voortdurend klonen heeft ook, zo vermoedt men, belangrijke nadelen. Ondermeer een veel geringer vermogen om zich aan de passen aan een nieuwe omgeving.

(Afbeelding: een wandelende tak van het geslacht Timema dorotheae)

"Uitgestorven" regenboogpad (Ansonia latidisca) dan toch niet uitgestorven

In de bossen van Borneo, een eiland in Zuidoost-Azië, is de regenboogpad herontdekt. De kleurrijke pad was al sinds 1924 niet meer gezien en wetenschappers dachten dat het diertje uitgestorven was.

Een team wetenschappers van de Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS) stootten tijdens een nachtelijke zoektocht op het eiland op drie van de verloren gewaande padden. Indraneil Das en zijn collega's waren er al maanden naar op zoek. "Deze vondst toont aan dat de natuur nog verborgen geheimen heeft die we moeten ontdekken", aldus Das.

Begin jaren twintig werd de regenboogpad of Ansonia latidisca voor het laatst gezien. De organisatie Conservation International haar de soort zelfs in het lijstje 'top-10 meest gezochte kikkers' geplaatst.

Beeld: BBC

Aponogeton ulvaceus bloem en zaden

NoBudgetCup volgende race

zondag 17 juli 2011
DIJON
 
* 16/07/2010 TRAINING/QUALIFICATION/PRACTICE
1u training / 3u race

min 600CC   ZOLDER 2,5u ZOLDER 2u DIJON  TOTAAL
 12 PTH Racing  33 40 30                                  103
 78 Cibel-de Rijcke Racing  40 33  20                    93
 118 Grenade Racing  36  0  40                            76
 28 HRC 2WHEELS  27  30  18                            75

Walvis bedankt bevrijders met schitterende show

Toen walvisactivist en mede-oprichter van de Great Whale Conservancy, Michael Fishbach, op valentijnsdag dit jaar een boottochtje maakte met zijn familie en vrienden in de Golf van California, botste hij (figuurlijk) op een jonge bultrug in nood. Het dier was verstrikt in vissersnetten, waardoor het niet kon rondzwemmen of naar boven komen om te ademen. 

Terwijl zijn echtgenote alles filmde, probeerden Fishbach en zijn vrienden de walvis te bevrijden. Toen dat uiteindelijk lukte, trakteerde de bultrug hen op een schitterend spektakel. Het filmpje geraakte nu pas online. Kijk zelf en geniet. 

Nieuw boek: Zoetwater slakken

Zoetwater slakken
Omschrijving
Exotische schoonheden met een eigen huis!

Steeds meer mensen houden aantrekkelijke slakkensoorten in een zoetwateraquarium. Slakken zijn niet alleen nuttige algeneters - door de verschillende kleuren en aparte vormen van het slakkenhuis zijn ze de optische blikvangers in elk aquarium.

In deze gids leest u wat absoluut noodzakelijk is voor een soortgericht aquarium: het houden, de voeding en de verzorging, maar ook het optimale aquarium, inclusief techniek en inrichting. Bovendien krijgt u belangrijke tips en ideeën over het gezelschap van andere aquariumbewoners of het acclimatiseren in het nieuwe onderkomen.

Auteur: Alexandra Behrendt / Chris Lukhaup
Reeks: Raadgever aquarium
Deltas Centrale uitgeverij - Paperback - juni 2011
Richtprijs: 9,95 Euro

Ook vissen gebruiken gereedschap

De vis werd gefotografeerd in de zee van het Great Barrier Reef.

Ook vissen gebruiken gereedschap: lipvis kraakt schelp open met steen

In de zee van het Australische Great Barrier Reef is een vis gefotografeerd die gereedschap gebruikt om een schelp open te breken. De foto's zijn de allereerste ooit van een vis die dat doet in het wild, blijkt uit een recent onderzoek waarover het blad Coral Reefs bericht.

Het gaat om een ondersoort van de lipvis, die een schelp in zijn bek neemt en ermee naar een rots zwemt. Het dier ramt de schelp vervolgens herhaaldelijk tegen de steen tot de schaal barst en hij het weekdier erin kan oppeuzelen. 

Discussie
De foto werd al genomen in 2006, maar wetenschappers discussieerden er bijna zes jaar lang over of de actie van de vis echt kan beschouwd worden als het gebruik van gereedschap. De vis raapt namelijk geen hulpstuk op om de schelp te kraken, maar de schelp zelf.

Uiteindelijk kwam men tot het inzicht dat de voorwaarde om een hulpstuk op te rapen te fel vertrekt vanuit het gedrag van primaten. Een vis heeft namelijk geen handen, en bovendien is de weerstand onder water helemaal anders dan op het land. De gefotografeerde vis positioneerde zich zijdelings langs de steen, en gebruikte zijn hele lijf als hefboom om de schelp tegen de steen te rammen.

Krakend geluid
Het opmerkelijke tafereel werd op 18 meter diepte gekiekt door professioneel duiker Scott Gardner, die net zonder lucht zat en terug naar de oppervlakte wou zwemmen. Hij hoorde echter een vreemd krakend geluid en ging kijken wat dat was. Vlakbij zag hij de ongeveer 30 cm lange vis zijn maaltijd klaarmaken.

"Toen Scott me zijn foto's toonde, zei ik 'Wow, dit is echt wonderbaarlijk'," zegt Alison Jones, koraalecologe van de universiteit van Queensland en co-auteur van de studie aan National Geographic. Meer onderzoek moet nu uitwijzen of de dieren telkens dezelfde stenen gebruiken, wat dan zou bevestigen dat vissen beschikken over een cognitieve kaart, en dus onthouden waar ze naartoe moeten. Sinds 2006 is er echter geen vis meer gespot met het gedrag, maar de wetenschappers hopen camera's te installeren om het gedrag vast te leggen, zegt Jones.

Andere dieren
Terwijl wetenschappers er ooit van uitgingen dat enkel mensen en apen gereedschap gebruiken, is inmiddels duidelijk dat veel dieren van wanten weten met hulpstukken, waaronder dolfijnen, kraaien, en octopussen. Het gebruik van hulpstukken was al wel opgemerkt bij vissen in gevangenschap. 

Als de lipvissen gereedschap gebruiken, dan is het mogelijk dat ook andere vissen dat kunnen, zegt Jones nog. Dat kan dan veel gevolgen hebben voor de visserij. Als oudere vissen deze gedragspatronen namelijk leren aan jongere vissen, kan het wegnemen van grote schelpen - die aantrekkelijker zijn voor vissers - misschien een impact hebben op de effectiviteit van het foerageergedrag van jongere dieren. "Dat is een van de kritische vragen die dit onderzoek opwerpt," besluit Jones.

Klik hier voor de foto's: 

National Geographic

Automobilist rijdt maandelijks 133 miljard insecten dood

Tijdens een autorit komen elke 10 kilometer twee insecten om het leven op een kentekenplaat. Dat blijkt na analyse van de gegeven die binnenkwamen op de site splashteller.nl. Na anderhalve maand gaven automobilisten in totaal 17.000 gedode insecten op kentekenplaten door, meldt www.natuurbericht.nl.

Ruim 250 Nederlanders gaven 385 ritten door. Autoritten die in Zeeland, Groningen en Friesland begonnen of eindigen, hadden het grootste aantal gesplashte insecten. Het laagste aantal insecten werd per kilometer aangereden in Gelderland. 's Avonds zijn de meeste insecten in de lucht.


133 miljard per maand
Met de eerste resultaten van de Splashteller is berekend dat door alle automobilisten per maand 133 miljard insecten worden aangereden. Het gaat dan om beestjes die om het leven zijn gekomen niet alleen op de nummerplaat maar op de gehele auto, vooral aan de voorkant.


Onderzoek
Het onderzoek wordt uitgevoerd onder leiding van medewerkers van Wageningen University. Het tellen gaat de komende tijd door.

Vijverdwergduikertje ( Micronecta scholtzi) het luidruchtigste dier.

'Zingende penis' maakt van vijverdwergduikertje (Micronecta scholtzi) het luidruchtigste dier.

Ze zijn amper twee millimeter lang maar kunnen met hun penis tot 99,2 decibels produceren. We hebben het over het vijverdwergduikertje of Micronecta scholtzi en zijn drieledige liefdesserenade.

De 'fluitende fluit', het zou een Suske en Wiske-album kunnen geweest zijn, maar dit is écht wetenschappelijk. Jérôme Sueur, David Mackie, James F. C. Windmill - een Franse en twee Schotse onderzoekers - kwamen namelijk tot de vaststelling dat de mannelijke vijverdwergduikertjes door het schurken van hun penis tegen hun buikje een enorm geluid kunnen veroorzaken. 

"Er komt beduidend veel lawaai uit in vergelijking tot de grootte van het insect", beweren de biologen in hun publicatie in PLoS ONE. Tot 99,2 decibel zelfs, wat overeenkomt met het geluid van een grasmaaier of dat van een luid orkest. De insecten doen dat om de wijfjes te verleiden tot paren. Het gemiddelde geluid van hun liedjes, die uit drie delen bestaan, ligt op 78,9 decibels, vergelijkbaar met het lawaai van een passerende goederentrein.

Hoe doen ze het toch?

Hoe ze erin slagen zo'n enorm kabaal te maken met een lijfje van amper twee millimeter, is niet helemaal duidelijk. Ze gebruiken dan nog maar een stukje van 50 micrometer, ongeveer de breedte van een mensenhaar. "Het micromechanisme van zo'n klein systeem onderzoeken blijft een enorme uitdaging", aldus de wetenschappers. "Er zijn op het eerste gezicht geen resonantiesystemen terug te vinden op hun lijf dat het geluid zou kunnen versterken."

Gemiddeld ligt de verhouding tussen geluidsproductie en lichaamslengte op een factor van 6,9. De vijverdwergduikers halen echter een mooie 31,5. Het geluid maakt ons niet doof, omdat de kevertjes het onder water loslaten. Toch kunnen we het horen aan de rand van de rivier. Relatief gesproken zijn de vijverdwergduikers dus de luidruchtigste dieren ter wereld, maar in absolute termen zijn dat de blauwe vinvissen, die tot 188 dB halen. Olifanten stranden op 117 dB.