Al enkele weken zit de Menenpoort in Ieper in
doeken met daarop een print van een originele schets van het monument. De
schets werd in 1921 getekend door hoofdarchitect Reginald Blomfield en werpt
een blik op de geschiedenis van het bijna 100-jarige monument. “Eerste plan van
de poort was geïnspireerd op de zeventiende-eeuwse Porte de la Citadelle uit
Nancy.”
De Menenpoort is momenteel omhuld met doeken waarop een originele schets staat afgedrukt.
© Vleminckx Francois.
De Commonwealth War Graves Commission (CWGC)
voert momenteel grondige conservatie- en restauratiewerken uit aan de
Menenpoort. Het belangrijke herdenkingsmonument dat op 24 juli 1927 ingehuldigd
werd als ‘Memorial to the Missing’, draagt bijna 55.000 gegraveerde namen van
vermiste Commonwealth (Gemenebest) soldaten uit de Eerste Wereldoorlog. “Sinds
enkele weken krijgen voorbijgangers en bezoekers van de Menenpoort een uniek
beeld te zien in plaats van de gebruikelijke stellingen op de werf”, zegt Hava
Temicheva van CWGC. “We lieten het monument omhullen met stellingdoeken waarop
een print van de originele schets van de Menenpoort in ware grootte te zien is.
De schets werd in 1921 getekend door hoofdarchitect Reginald Blomfield en werpt
een blik op de geschiedenis van het bijna 100-jarige monument.”
Symbolische verwijzing
Aandachtige voorbijgangers merkten enkele
verschillen met het huidig ontwerp van de Menenpoort. “Er zijn zelf mensen die
ons een ‘fout’ kwamen melden. De leeuw die op het doek staat, lijkt te slapen,
terwijl hij in realiteit de leeuw waakt. Wellicht was de ‘slapende leeuw’ in de
originele schets een symbolische verwijzing naar de gesneuvelde soldaten die er
herdacht worden en te ruste zijn gelegd.”
Porte de la
Citadelle in Nancy. © CWGC
Britse besluitloosheid
Toen architect Blomfield zijn eerste plan voor
de Menenpoort presenteerde aan het Battle Exploits Memorial Committee, bestond
dit uit een poort met dubbele boog geïnspireerd door de zeventiende-eeuwse
Porte de la Citadelle uit Nancy. Aan de oost- en westzijde waren monumentale
gevels getekend en een bakstenen brug die de gracht kruist. Tussen de bogen zou
een gewelfd dak komen met vier ovalen lichten aan elke zijde. Op de plannen
stonden trappen naar de wallen getekend als toegankelijke loopbrug voor het
publiek. “Het comité was enthousiast en het plan werd tijdens de volgende
commissievergadering in september 1919 goedgekeurd”, vertelt Hava Temicheva.
“Door de Britse besluiteloosheid duurde het toch tot in juni 1922 voor de
definitieve uitvoeringsplannen van de Menenpoort door Blomfield werden
ingediend. Op deze nieuwe tekeningen had hij zijn plannen voor de vestingmuren geschrapt
en de trapontwerpen aangepast.”
Eeuwherdenking
De huidige restauratiewerken zullen ongeveer
twee jaar duren en moeten garanderen dat ook toekomstige generaties de Eerste
Wereldoorlog op een authentieke manier kunnen blijven herinneren. Tegen de eeuwherdenking
van 2027, zal het monument terug in volle glorie hersteld zijn.
Terwijl de Menenpoort in de stellingen staat,
biedt de CWGC alternatieven aan voor toeristen en bezoekers. Naast de
Menenpoort kan je de tijdelijke CWGC- tentoonstelling ‘Menin Gate: Moments’
bewonderen, die het verhaal van de Menenpoort vertelt aan de hand van acht
illustraties van de Britse artiest Tom Clohosy Cole. Wie namen van gesneuvelden
wil opzoeken op de stenen panelen, kan in de tussentijd terecht in het CWGC-
informatiecentrum. Op de ‘Virtual Menin Gate’ vind je daar een 3D-beeld van de
Menenpoort met de 55.000 gegraveerde namen van Commonwealth soldaten.
De originele schets van architect Reginald Blomfield van de Menenpoort. © CWGC
Foto's: Francois Vleminckx
