Altijd groen en niet kapot te krijgen, de javavaren (Microsorum pteropus) is een van de sterkste aquariumplanten die we kennen. Ook één van mijn eerste plantjes was een javavaren, nu zeven jaar later heb ik dit varentje nog steeds. Doordat deze epifyt nauwelijks eisen stelt en traag maar gestaag doorgroeit, is het een ideale aquariumplant. Die ook erg geschikt is om achterwanden mee te laten begroeien of bijv. binnenfilters mee te camoufleren.
Verzorging
Javavaren stellen nauwelijks eisen aan waterwaarden voedingstoffen en licht. Vermeerdering is eenvoudig door de rhizoom(wortelstok) te delen, of door de adventiefplantjes die op de bladranden groeien af te breken en op te binden. De meeste javavarens kunnen groot worden, maar moeten daarvoor langere tijd ongestoord kunnen groeien. Naarmate een bos planten dichter wordt zullen de bladeren steeds langer worden. Door grote bladeren consequent te verwijderen en bossen af en toe wat uit te dunnen, is de plant goed klein te houden. Hoewel vaak word gezegd dat javavarens niet in de bodem ingeplant kunnen worden, is dit prima mogelijk, zolang de rhizoom maar niet bedekt word door een laag bodemmateriaal, waardoor hij verstikt. Omdat het lastig is de plant te verankeren met de ragfijne bruine worteltjes, is het handig om de plant eerst op een klein steentje te binden, na verloop van tijd zal de plant zichzelf vastgroeien in de bodem. In de natuur komen javavarens in vrijwel heel tropisch en subtropisch Azië voor, waar ze zowel onder als boven water groeien, op rotsen, bij watervallen en op vochtige bodem. In de aquariumhandel zijn steeds meer varianten van de “gewone” javavaren te krijgen, het gaat dan om zowel natuurlijke varianten als kweekproducten. Vooral de smalbladige en compacte soorten zijn erg populair. Hieronder volgt een overzicht van enkele soorten.
Javavaren stellen nauwelijks eisen aan waterwaarden voedingstoffen en licht. Vermeerdering is eenvoudig door de rhizoom(wortelstok) te delen, of door de adventiefplantjes die op de bladranden groeien af te breken en op te binden. De meeste javavarens kunnen groot worden, maar moeten daarvoor langere tijd ongestoord kunnen groeien. Naarmate een bos planten dichter wordt zullen de bladeren steeds langer worden. Door grote bladeren consequent te verwijderen en bossen af en toe wat uit te dunnen, is de plant goed klein te houden. Hoewel vaak word gezegd dat javavarens niet in de bodem ingeplant kunnen worden, is dit prima mogelijk, zolang de rhizoom maar niet bedekt word door een laag bodemmateriaal, waardoor hij verstikt. Omdat het lastig is de plant te verankeren met de ragfijne bruine worteltjes, is het handig om de plant eerst op een klein steentje te binden, na verloop van tijd zal de plant zichzelf vastgroeien in de bodem. In de natuur komen javavarens in vrijwel heel tropisch en subtropisch Azië voor, waar ze zowel onder als boven water groeien, op rotsen, bij watervallen en op vochtige bodem. In de aquariumhandel zijn steeds meer varianten van de “gewone” javavaren te krijgen, het gaat dan om zowel natuurlijke varianten als kweekproducten. Vooral de smalbladige en compacte soorten zijn erg populair. Hieronder volgt een overzicht van enkele soorten.
Microsorum pteropus “Narrow leaf”
Deze soort blijft iets kleiner dan de normale javavaren, de bladeren worden maximaal 20 cm lang. Zoals de naam al zegt heeft deze soort smalle bladeren. Bij mij varieert de breedte tussen de 8 en 12 mm. Volgens Tropica is het een erg variabele soort, waaruit gemakkelijk nieuwe varianten gekweekt kunnen worden. De blaadjes staan minder haaks op de wortelstok dan bij de normale Microsorum pteropus, hierdoor vormt het plattere kussens.
Deze soort blijft iets kleiner dan de normale javavaren, de bladeren worden maximaal 20 cm lang. Zoals de naam al zegt heeft deze soort smalle bladeren. Bij mij varieert de breedte tussen de 8 en 12 mm. Volgens Tropica is het een erg variabele soort, waaruit gemakkelijk nieuwe varianten gekweekt kunnen worden. De blaadjes staan minder haaks op de wortelstok dan bij de normale Microsorum pteropus, hierdoor vormt het plattere kussens.
Microsorum pteropus “Short narrow leaf”
Waarschijnlijk een variant van de narrow leaf, die niet langer dan een cm of 10 zou mogen worden. Door deze geringe afmetingen een erg leuk soortje. Heeft een relatief dikke rhizoom.
Waarschijnlijk een variant van de narrow leaf, die niet langer dan een cm of 10 zou mogen worden. Door deze geringe afmetingen een erg leuk soortje. Heeft een relatief dikke rhizoom.
Microsorum brassii (M. pteropus “Needle leaf”)
De aller fijnste javavaren, blaadjes worden slechts enkele mm breed, en kunnen langer worden dan 30 cm. Bladranden zijn enigszins golvend, de centrale nerf is in verhouding dik en aan de onderzijde dichter bezet met bruin behaarde schubben dan andere varianten.
De aller fijnste javavaren, blaadjes worden slechts enkele mm breed, en kunnen langer worden dan 30 cm. Bladranden zijn enigszins golvend, de centrale nerf is in verhouding dik en aan de onderzijde dichter bezet met bruin behaarde schubben dan andere varianten.
Microsorum pteropus “Taiwan”(?) (M. pteropus “Needle leaf”, M. pteropus “Narrow leaf”)
Deze variant wordt vaak verwisseld met bovengenoemde soorten. Hierdoor is er een grote verscheidenheid aan beschrijvingen. Mogelijk gaat het ook om meerdere soorten. In mijn ervaring is de “Taiwan” vergelijkbaar met de M. brassii, maar met een breder blad. Het blad is wel smaller dan de “Narrow leaf”. Andere verschillen zijn de meer golvende bladrand, onregelmatige vorm, en het regelmatig voorkomen van splitsingen in het blad.
Deze variant wordt vaak verwisseld met bovengenoemde soorten. Hierdoor is er een grote verscheidenheid aan beschrijvingen. Mogelijk gaat het ook om meerdere soorten. In mijn ervaring is de “Taiwan” vergelijkbaar met de M. brassii, maar met een breder blad. Het blad is wel smaller dan de “Narrow leaf”. Andere verschillen zijn de meer golvende bladrand, onregelmatige vorm, en het regelmatig voorkomen van splitsingen in het blad.
Microsorum pteropus “Philippine”
Deze soort is afkomstig van het eiland Panay (Filippijnen) waar het gevonden is in de monding van een rivier. Hierdoor word de plant afhankelijk van de getijden blootgesteld aan brak/zeewater. Vaak word deze soort onterecht aangemerkt als dwerg soort. De grote is vergelijkbaak met de gewone javavaren zo rond de 30 cm. Het onderscheid zit hem in de gehamerde bladstructuur, waardoor het blad van de “Philppine” veel meer reliëf heeft. Ook deze soort is weinig eisend, al lijkt hij zacht en zuur water minder te waarderen. Wat een verklaring kan zijn waarom hij in het aquarium vaak klein blijft. Het is daarin tegen wel een goede kandidaat voor het brakwater aquarium.
Deze soort is afkomstig van het eiland Panay (Filippijnen) waar het gevonden is in de monding van een rivier. Hierdoor word de plant afhankelijk van de getijden blootgesteld aan brak/zeewater. Vaak word deze soort onterecht aangemerkt als dwerg soort. De grote is vergelijkbaak met de gewone javavaren zo rond de 30 cm. Het onderscheid zit hem in de gehamerde bladstructuur, waardoor het blad van de “Philppine” veel meer reliëf heeft. Ook deze soort is weinig eisend, al lijkt hij zacht en zuur water minder te waarderen. Wat een verklaring kan zijn waarom hij in het aquarium vaak klein blijft. Het is daarin tegen wel een goede kandidaat voor het brakwater aquarium.
Microsorum pteropus “Windeløv”
Een compacte soort van maximaal 15 cm, gemakkelijk te herkennen aan de gerafelde bladeinden. Deze soort is vernoemd naar Helger Windeløv, eigenaar van Tropica die deze variant heeft gekweekt en op de markt gebracht.
Een compacte soort van maximaal 15 cm, gemakkelijk te herkennen aan de gerafelde bladeinden. Deze soort is vernoemd naar Helger Windeløv, eigenaar van Tropica die deze variant heeft gekweekt en op de markt gebracht.
Microsorum pteropus “Trident” (M. pteropus “Split narrow leaf”)
Ook dit is één van de kleinere soorten met een maximale grote van 15 cm. Het blad heeft 2 tot 5 symmetrische aftakkingen, waardoor het snel dichte pollen fijne blaadjes vormt. Een echte aanrader voor de kleinere aquaria. Waarschijnlijk stamt deze variant van Borneo, en gaat het dus niet om een gekweekte vorm.
Ook dit is één van de kleinere soorten met een maximale grote van 15 cm. Het blad heeft 2 tot 5 symmetrische aftakkingen, waardoor het snel dichte pollen fijne blaadjes vormt. Een echte aanrader voor de kleinere aquaria. Waarschijnlijk stamt deze variant van Borneo, en gaat het dus niet om een gekweekte vorm.
Overige vormen
Naast de hierboven besproken soorten zijn er nog een aantal grote varianten bekend zoals de “Undulata”, “Latifolius” en “Tropica” deze zijn in de handel meestal goed verkrijgbaar, maar door hun grote formaat worden ze minder vaak toegepast. Ook zijn er varianten die erg moeilijk te krijgen zijn zoals een vorm waarvan de jonge bladeren rood getint zijn.
Naast de hierboven besproken soorten zijn er nog een aantal grote varianten bekend zoals de “Undulata”, “Latifolius” en “Tropica” deze zijn in de handel meestal goed verkrijgbaar, maar door hun grote formaat worden ze minder vaak toegepast. Ook zijn er varianten die erg moeilijk te krijgen zijn zoals een vorm waarvan de jonge bladeren rood getint zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten